Blog
Mantelzorgondersteuning

Onze visie op het mantelzorglandschap

27 okt 2024

Nederland kent zo’n 5 miljoen mantelzorgers. Doordat zowel de formele en informele zorg onder druk staan, is het de verwachting dat er in de toekomst in toenemende mate een beroep zal worden gedaan op mantelzorgers. Dat komt onder andere doordat we ouder worden en er meer ouderen zijn. Omdat Voor Elkaar Holding mensen ook op het gebied van mantelzorg wil bijstaan, hebben we de mantelzorgmarkt geanalyseerd en een beeld gevormd van hoe mantelzorgers, zorgprofessionals, verzekeraars, en gemeentes en welzijnsorganisaties zich tot elkaar verhouden. Dit leidde tot een ecosysteem dat inzichtelijk maakt op welke manier aanbieders en organisaties die zich richten op ondersteuning voor mantelzorgers, elkaar aanvullen.

Om het ecosysteem vorm te geven, onderzochten we de markt van spelers die mantelzorgondersteuning bieden in de breedste zin. Dat doen we omdat we willen   samenwerken met bedrijven die mantelzorgers helpen om er te kunnen zijn voor hun naaste. Het is onze ambitie om Nederland samenredzaam te maken op het gebied van mantelzorgondersteuning.

Inzichten die leidden tot het ecosysteem

Uit diepte-interviews kwamen inzichten voort die direct richting gaven aan de ontwikkeling van het ecosysteem. Mantelzorgers en de organisaties die hen bedienen zitten nog in de bewustwordingsfase, waardoor de focus vooral ligt op informatieverstrekking en advies op maat. Het is nog moeilijk om dit te ontwikkelen naar meer verdieping, schaal en impact. Mantelzorgexperts noemen qua (nieuwe) ontwikkelingen vooral respijtzorg, veranderingen in thuiszorg en de mantelzorgmakelaar. Echte innovaties hebben ze nog niet op de radar. Er worden wel allerlei experimenten en pilots gedaan bij bijvoorbeeld zorgverzekeraars en zorgpartijen, maar de impact van die projecten is niet bekend. Wel is bekend dat gevestigde hulpmiddelen – zoals de medicijndispenser – een groot bereik hebben en het leven van zorgvrager en mantelzorger kunnen beïnvloeden.

Al snel bleek dat mantelzorgers het beste te bereiken zijn via zorgorganisaties, patiëntenverenigingen, jongerenorganisaties en de huisarts. Toch, ondanks de grote druk, vragen mantelzorgers weinig om hulp. Daarom zijn veel partijen in het ecosysteem nog zoekende zoals werkgevers, gemeenten, zorgaanbieders, welzijnsorganisaties en aanbieders van hulp, en producten en diensten. Zij buigen zich over de vraag hoe ze de mantelzorger het beste kunnen helpen. De focus ligt nu vooral op bewustwording creëren, adviseren en experimenteren. Dat er weinig inzicht is in de directe impact van dergelijke oplossingen, is een sleutelinzicht voor het zetten van de volgende stappen.

Mantelzorgondersteuning in 3 categorieën

Op basis van de verkregen inzichten hebben we organisaties ingedeeld in categorieën binnen het ecosysteem: faciliterend, organiserend en ondersteunend. Binnen deze categorieën vallen initiatieven die zorg stroomlijnen, de hulpbehoevende(n) adviseren of mantelzorgtaken verlichten. Waarom hebben we deze categorieën gedefinieerd en waarom is iedere categorie van cruciaal belang in het ecosysteem?

  • In de faciliterende laag bevinden zich met name initiatieven die organiserende en ondersteunende organisaties in staat stellen om de mantelzorg beter te stroomlijnen. Ze verzamelen data en converteren dit naar (lokale) inzichten en beslissingen. Informatie wordt hierdoor toegankelijk en schaalbaar. En dat geeft initiatieven in andere lagen een vliegende start. Dit zijn bijvoorbeeld IT en Data-bedrijven.

  • In de organiserende laag bevinden zich bedrijven die mantelzorgers informeren en hen naar de juiste uitvoerende hulp begeleiden. Hier is sprake van 1-op-1 contact, persoonlijk of digitaal. Door de spil te zijn die grote aantallen mantelzorgers en oplossingen verbindt, wordt het mogelijk om een ideaal ondersteuningspakket op maat samen te stellen.

  • In de ondersteunende laag ligt de focus op het concreet verlichten van de uitvoering van mantelzorgtaken door inzet van mensen, hulpmiddelen of technologie. Deze bedrijven komen ‘achter de voordeur’. Door het directe contact met mantelzorgers zijn zij in staat om nieuwe of aanvullende behoeften te signaleren en eventueel te ondersteunen bij het zoeken en regelen van de hulp of zorg.

Zet jullie organisatie zich in voor mantelzorgers en wil je graag met ons in gesprek?
Neem dan contact met ons op via de contactbutton.